විසින් මෙසේ කියන ලදි

‘x x x x විසින් මෙසේ කියන ලදිx’ ,අනේ මං එහෙම ලෝභ මිනිහෙක් නෙමෙයි. ඇයි උඹලා මං ගැන ඔහොම හිතන්නෙ ? අය්යෝ ෟ මං දන්නෑ මමත්‍ව මමත්‍ව මත්‍ව ලෝබ නැහ්ත්‍ව ආත්‍ව ය්යෝ ෟ, ‘x x x x විසින් මෙසේ කියන ලදිx’ එහෙත් ඔවුනට ඒ කීවේ කව්දැයි කියා සිතා ගැනීමට හැකි වූයේ නැතx අමිලගේ කටින් එවැනි ශෝකාලාපයක් කෙදිනකවත් පිට විය නොහැකි බව ඔවුහු හොඳාකාරවම දැන සිටියෝයx එහෙත් ඒ වචන පිට වූයේ අමිලගේම තොල් අතරිනිx සියල්ලන්ම බලා සිටියේ තක්කු මුක්කු වීගෙනය. අමිලගේ කෑ ගෑම පැවති නිහඬ පරිසරය කීතු කීතු කරමින් බිත්ති මුළුවල හැපෙමින් වසා දමා තිබූ ජනෙල් පියන්වල විවර අතරින් එළියට වීසි වූයේ මිරිකෙමිනි. ඒ මිරිකීම වේදනාවක් වූ නිසාදෝ ඔහුගේ හඬ විලාපය හමාර කරමින් හැරදමා තිබූ පිටුපස දොර සොයා පියාඹන්නට වූයේ ඉකි බිඳුමක් ලෙසිනි. එහෙත් ඒ විලාපය නතර වෙමින් පෑදී ගිය ඉඩය වැසී ගියේ ඊටද වඩා ඛේදනීය වූ සිදුවීමකට ඉඩ සලසා දෙමිනි. මරාගෙන කෑමට මෙන් තමන් වට කොටගෙන කෑගාමින්, තර්ක ඇදබාමින්, තමන්ගේ චරිතය ඝාතනය කරමින් සිටි තම සගයන් තමන්ගෙන් පළමු වතාවට පිටව ගත් මෙවන් වචන ටිකක් හමුවේ රකින නිහැඬියාව ඉවසා ගත නුහුණු තැන ඔහු කළේ තමන්ගේ හිස බිත්තියේ හප්පා ගැනීමයx එක් විඩයක එය නතර කොට බලන ඔහුට තමන් ඉදිරියේ වූ බිත්තියෙහි පැන නැඟි ලේ පැල්ලම දැක උපන් සාහසිකත්වය නිසා තම කි‍්‍රයාව නතර කිරීමට සිතුණේ නැත. දඩස් ගා ඇසුණු ශබ්දයත් සමඟම ඉදිරියට පිනූ වසන්තගේ දෙඅත් එකකින් අමිලගේ පිටිකරෙන් අල්ලා ගන්නා විට අනෙක් අත කළේ ඔහුගේ නළල ඊළඟට බිත්තිය පිට එල්ල කළ පහර වේදනාවෙන් පිළිගැනීමය. අමිලගේ නළලෙන් ගලන ලේ පහර අතට දැනෙන විට වසන්තට ඇති වූයේ භීතියකිx මහත් වැර යොදා තමන් වෙතට හරවා ගත් අමිලගේ ලේ පන්නා ගත් නළල් තලය ඇස ගැසෙනවාත් එක්කම වසන්තගේ කටින් පිටවූයේ ”ෂ්ත්‍වගග ෂ්ත්‍වගගඅම්මෝ ! උඹට ඇත්තටම පිස්සු හැදිලද යකෝx” යන වාසගමයි. ඒ වචන ටික පිට වනවාත් එක්කම තමන් දෙසට හැරුණ අමිලගේ ලේ පුරවා ගත් දෙනෙත දුටු ඔහුගේ දෙනෙත් මෙන්ම වටේ සිටි කාගේත් දෙනෙත් දඩස් ගා බිමට බෑවී ගත්තේ ආචාර වෙඩි මුරයක් අවසානයේ තුවක්කු ටික එක්වැරම පහත හෙළන්නාක් වැනි අභිනයක් ගනිමිනි. ඇති වී ගිය ක්ලාන්ත ගතියත් සමඟ තවත් වරක් තමන් වටේ සිටියවුන් දෙස බැලූ අමිලට දැනුණේ කොහෙන්දෝ කඩාපාත් වූ අසරණ බල්ලෙකු මැදි කොටගෙන හතර පැත්තට හපා කා, තුවාල කොට හති අරිමින් බලා සිටින ගමේ බලූ රැුළ වන් මේ මිත‍්‍රයින් පැරදවීමට තවත් මොනවා හෝ වැමෑරිය යුතු බවය. ,තොපි මාව මරා ගනියව් යකුනේ. මරා ගනියව්. එතකොට තොපිට නින්ද යයි. ඇයි උඹලට මෙච්චර අවුරුදු ගාණක් එකට ඉඳලත් මම එහෙම ලෝභ මිනිහෙක් නෙවෙයි කියල තේරුන් ගන්ඩ බැරි වුණේ ? ඇයි දෙය්යනේ ? මං අහන්නෙ ඇයි ? ඇත්‍වත්‍ව යි ත්‍වගග යි ?, අමිලගේ මුවින් පිට වූ අවසන් වචන කිහිපය තැනින් තැනින් මළ කා ගිය කම්බියක් දිගේ යන විදුලියක් මෙන් පිටව ගියේ කැඩි කැඞීය. නිතර දෙවේලේ නහය මතට පවා උණන දහඩියද පැමිණ මේ වතාවේ ඔහුගේ දෙනෙතින් රූරා ආ කඳුළු එකතු කොටගෙන නළල මතින් නැඟ දෙකොපුල් හරහා ගලා යාමට ආ ලේ බිඳිති දිය කර හරින්නට වූයෙන් ඔහුගේ මුහුණ ආරුඪ කොටගෙන තිබුණේ වෙඩි කෑ තනියකුගේ මෙන් භයංකාර වූ ස්වභාවයකි. වළෙන් නැඟිට ගත් අවතාරයක් මෙන් තමා දෙස බලා සිටින විරූපී මුහුණ දුටු වසන්තගේ දෙඅත ග‍්‍රහණය ලිහිල් කරන අතරේ දෙපා මඳක් පිටුපසට ඇදී ගියේ කාටත් හොරෙන් මෙනි. මුළු ජීවිතයම විහිළුවක් කොට ගත්තාක් මෙන් හැම කරුණක්ම විහිළුවකින් යට ගසා හිනැහෙන ප‍්‍රබෝධගේ මුහුණ කවදාවත් නැති බැ?රුම් බවක් ආරූඪ කොටගෙන සිටිනු දුටු මංචනායකගේ දෙඇස් ආයෙත් වතාවක් ඉහළ ඉන්ද වී ගත්තේය. හැමදාමත් ප‍්‍රබෝධගේ සහකාරයා වන මංචනායකට, ඉවරයක් නැතිව කරන කෑගෑම නිසා කුංචනාද කියා නමක් පට බැඳ දුන් වසන්තටද ඒ රෝගය බෝවී ගියාක් මෙන් වූයෙන් වෙනදා මෙන් මේ අවස්ථාව සඳහා කළ යුතු වටිනා පිළියමක් සිහියට නඟා ගත නොහැකි විය. තමන්ගේ සිරුරේ මිටිභාවය ගැන නිතර නිතර තැවෙමින් සිටි ජගත්ගේ හිත ඇතුළේ නම් සිනාවක් පෙරළි කරන්නට වුවද ඒ බවක් පිටතට නොපෙන්වා සිටීමටය ඔහු ගෙවී ගිය හෑම තත්පරයකම පාහේ වග බලා ගත්තේx සුබ උදෑසනක් යන්න පවා මහා බැ?රුම් දෙයක් කොට සලකා උසුරුවන, එහෙයින් ‘ ඕල්වේස් සීරියස්’ ලෙස නමක් පටබැඳගෙන සිටි අසංක සිටියේ තමා ජීවිතයේ අත්විඳි බැ?රුම්ම අත්දැකීම තමන් ඉදිරියේ මේ දැන් දිගහැරෙන බවක් අදහාගත නොහැකි වූ කලෙක මෙනි. පරිසරයේ මෙන්ම හදවතේ රැුඳී තිබූ බර හෑල්ලූ කොට ගැනීමට මෙන් සුසුමක්ද පිට කරමින් පිටුපස දොර අස්සෙන් එබී සිටින කෑලි කැපිය හැකි තරම් ගණ වූ අන්ධකාරයේ සිටගෙන සිටි වැහි වලාකුළු වැනි පයිනස් ගස්වලට ඉහළින් විඩෙන් විඬේ දිස්න නඟන ලයිට් කණුව වෙත බැලූ වසන්තට තවත් කල්පනා කිරීමට ඉඩක් ලැබුණේ නැත. තමන් ඉදිරියේ කපා හළ ගහක් මෙන් වැටී ගිය අමිලගේ සිරුර අල්ලා ගැනීමට කියා ඔහුගේ සිරුර දණි පණි ගා නැඟිට ගන්නා විට අනෙකුන්ගේ අත් ඉස්සර වී රෝගියාට තොටිල්ලක් සාදා තිබුණේය. ,මේත්‍වග සීරියස් ඉක්මනට වෑන් එකක් කතා කරගෙන වරෙන්x දැන්මමx හරි x x x කෝ x x x අමිලව ඇඳට ගනිල්ලාx මේ x x x අර ඒඞ් බොක්ස් එකට ගිහිල්ල පටි ටිකකුයි, කතුරයි ඇන්න එන්න. කෝ ජගත් ඉතිං පලයන්කො තවත් තෙපර බබා ඉන්නැතුවx පලයන් ත්‍වග, කඩිගුලකට අළු ටිකක් දැමූ කලෙක මෙන් සියලූ දෙනාම දඩි බිඩියේ එහා මෙහා වන්නට වූයෙන් කාමරයේ ඇඳී ගියේ ජංගමශීලී චිත‍්‍රයකිx ෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆ ,හ්ම්ත්‍ව හ්ම්ත්‍ව දැන් ඉතිං කට්ටිය නිදියෑවනං නේ හොඳ ? හෙට උදෙන්ම ඇන්ටිටවත් කියල සුප් එකක්වත් හදාගෙන යන්ඩත්තෝනැ අමිලයව බලන්න. ආය වැඩට යන්ඩත් එපැයි ඊට පස්සේ. කොහෙද අපේ බොසාගෙන් හදිස්සියකට නිවාඩුවක් කියලා ගන්ඩැයිx ඒත් මට නිවාඩුවක් කොහොම හරි ගන්ඩ ඕනැ හෙට දිහාටවත්x, වසන්තගේ හඬ නැඟුණේ යට වී ගිය අනෙකුන්ගේ ගාලගෝට්ටිය මතටය. ඔහුගේ කට කියූ දෙය ඔහුද ගණන් ගත් බවක් නොපෙනුණේ ඔහුගේ සිරුරද වාඩි වී සිටි තැනම සිට ඈණවිල්ලක් හැරීමක් මිස නැඟිට ගැනීමක් සිද්ධ නොකළ හෙයිනි. කෙසේ වෙතත් වසන්තගේ අවවාදයෙන් බිමට හැර වූ මුහුණු නැවත වතාවක් උඩට එසවීමට ජගත්ගේ කටහඬ සමත් වූයෙන් වසන්ත විසින් වපුළ සුළු නිහැ`ඩියාවද බිඳී ගියේය. ,එහෙනං ඉතිං මටත් උඹලා කිණ්ඩිය දැම්මේ. ‘දෙය්යන්නාන්සෙ කිව්වත් උඹ අය උස යන්නෙ නෑx ඒ ගැන නොහිතා හිටපන්’ කියලාx මම මිටියි කියලවත් නිකමා කියලවත් එහෙම හිත හිත ඉන් නෑ. ඒත් ඉතිං උඹලා ඔප්පු කෙරුවෙ මං එහෙම හිතනවාමයි කියලා මාව නැතිකෙරුවෙ එදා., ජගත්ගේ වචන ටික නුපුරුදු බො`ගයක්ද සමඟ පිට වී යන විට වසන්තගේ තොල්පට මතට ගොඩ වූයේ සිනහවකි. ජගත් අවස්ථාව බලා තමන් පොර වීමට හදන බවකි වසන්තට හැඟුණේx එහෙත් අවස්ථාව ගැන සිතා ඒ සිනහවට වැඩිදුර ව්‍යාප්ත වන්නට ඉඩ නොදීමට වග බලා ගත් ඔහු සිනාව එළියට පිට කොට දැමුවේ කැස්සක් ලෙසිනි. ”ඒ වුණාට මට නං මං කියපුවා ගැන සිරාවටම අප්සට්. මං කිව්වෙව්වා තමා අමිලයට ගොඩක් වැදුණේ. අර කඬේ කේස් එක තමා සීරියස්ම.” මංචනායකගේ කටහෙ`ඩහිද මුහුණෙහිද ඇත්තේ පසුතැවිලිභාවයේ අවංක සටහන්යx ,න් x x x ආ මං අහන්නමයි හිටියෙ; ඇත්තටම මොකද්ද බං ඒ ජිහාස් කඬේ කේස් එක. මං ඒ වෙලාවෙ අහන්ඩත් හදලා ආය නිකා හිටියා., මංචනායකගේ කතාව හමාර වීමටත් පෙර කඩා පැන්නේ ජගත්ය. ,අය්යෝ උඹ හිටියෙ නැද්ද ? ඌමනේ එදා සෙට් එකම ඉන්න තැන කිව්වෙ ඕක. නැත්තං අපි කොහොම දැන ගන්නද ?, මංචනායක පටන් ගත් කතාව හමාර වූයේ ප‍්‍රබෝධ අතිනි. ,ඒකම තමයි පුදුමෙ. ඌමනෙ ඌ කොරපුවා අපිට කිව්වේ පොර වාගෙ. ඇරත් මං නං හිතුවෙ ඌට කවමදාකවත් අපි කියන එව්ව වදින එකක් නෑ කියල. ඕන්න මංචයට හරි සීරියස්ට හරි වගේ නං මොනා හරි ටිකක් වැඩියෙන් කිව්වොත් අප්සට් යනවා. ඒත් මේ යකාට කවමදාකවත් ඔව්ව ඇෙඟ් පතේ වැදිල නෑනෙ., ජගත්ට තවදුරටත් ඉවසා සිටීමට නොහැකි වූ සෙයකි. ,ඉතිං ඇති බං ඔය පල්හෑල්ල. දැන් කියාපල්ලකෝ මොකද්ද ජිහාස් කඬේ කේස් එක කියලා., කතාවක් ලූණු-මිරිස්-තුනපහ ගාණට දමා රස කර කීමේ හැකියාව ඇත්තේ වසන්තටය. එනිසා මේ වතාවේද ඒ කර්තව්‍යය අනාරාධිතවම පැවරුණේ ඔහුටය. ,යකෝ මේ ගනේවත්තෙ ජිහාස් කඬේ තියෙන්නෙ. ආන්න ඒකට මූ ගිහින් තියනවා ෂර්ට්ටෙකක් ගන්න. ඉතිං බලන කොට හොඳ ෂර්ට් ගිනි ගණන්ලූ. ඇයි උඹත් දැක්කෙ මූ අර ඊයේ ඇන්ද හැඩ ෂර්ට්ටෙක. ඒත් මම ඇහැව්වෙ යකෝ පුදුමයි මූ අත පය දිගෑරලා වියදන් කරලා තියෙනවා ෂර්ට්ටෙකක් ගන්න කියලා. ඉතිං ඒකෙ බිල ගහලා තිබ්බේ රුපියල් එක්දාස් දෙසීයක් කියලලූx මූ මොකද කරලා තියෙන්නේ දන්නවද ?” වසන්තගේ කුඩා නිහඬ බව පවා ජගත්ට උසුලා ගත නොහැකි සෙයකිx ”දන්නෑනෙx දන්නව නං උඹෙන් මෙහෙම අහනවැයිx” ජගත් දෙසට සිනාවක් පා අනෙකුත් සගයන් දෙසට ඇසක් ගැසූ වසන්ත නැවතත් කතාව පටන් ගත්තේයx ”ඉතිං ඔය එක්දාස් ගාණේ ෂර්ට්ටෙක මූට ගන්නමයිලූ හිතx එයිට මෙහා පැත්තේ තිබිලා තියෙනවා තුන්සිය පනහේ, හාරසීයේ වගේ ගණන්ඔල ෂර්ට් ගොඩක්x මූ අර හොඳ ෂර්ට්ටෙකේ තිබ්බ එක්දාස් දෙසීයේ බිල ගලවලා තුන්සිය පනහෙ ෂර්ට්ටෙකේ ගහලා ඒකෙ තිබ්බ බිල ගලවලා එක්දාස් ගානෙ එකේ ගහලා තුන්සිය පනහට එක්දාස් ගානේ ෂර්ට්ටෙක අරන් ආවලූ., ”න් x x නෑ. ඒ කියන්නේ, එක්දාස් දෙසීයේ ෂර්ට්ටෙක මූ ගෙනාවා රුපියල් තුන්සිය පණහකට. මූ නං තියන්න වටින්නෑx මාර පොරක්නෙ මූx අදහන්ඩ වටින මිනිහෙක්නේ, හැබෑටමx අම්මෝ ! මං නං මූ යන පාරකවත් යන්නෑ මීට පස්සෙx ඇයි වදේ මේ අහිංසක අපිත් කොටුවෙයි ඔය මගඩියකට කොහෙදි හරි.” ෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆෆ වසන්ත කාමරයට ඇතුළු වන විට කාමරයේ පැවතියේ එකම ගාලගෝට්ටියකි. කම්මලේ බල්ලාට හෙණගැහැව්වත් ගානක් නෑ.යි කීවා සේ බී‍්‍රෆ් කේසය තම මේසය මත තබා ඔහුද කතාවට වාඩි වූයේ සුපුරුදු ගාලගෝට්ටිය ගැන පුදුම නොවෙමිනි. හැඳ සිටි අත් දිග කමිසයෙහි මැණික්කටුව ළඟින් පියවූ බොත්තන් දෙක ගලවා අනතුරුව කොලර් බොත්තම් සොයා ගිය ඔහුගේ ඇඟිලි කමිසය ගැලවීමේ නිරත වී සිටින අතරේ හිඳ ගත් පුටුව චිරි චිරි හඬක් නඟන්නට වූයේය. හිඳ සිටි තැනම සිට කමිසය ඇඳ මතට වීසි කළ ඔහු පුටුව මඳක් පිටුපසට ඔසවා සතර පා පුටුව පිටුපස කකුල් දෙකින් පමණක් සිටුවාගෙන පිටුපස බලා දෑත දිගු කළේ විදුලි පංකාව ක‍්‍රියාත්මක කරවීමටය. ජගත්ගේ අතපෑමෙන් වැටෙන්නට ගිය පුටුව වැලකී ගිය පසු ඔහු කම්මැලි නොබලා සිය සිරුර නැඟිටුවාගෙන ගොස් විදුලි පංකාව ක‍්‍රියාත්මක කළේය. ”අනේ යකෝ ෟ තෝ වාගේ කුම්මැහියෙක් මං නං ජීවිතේට දැකලා නෑ. හොඳයි ඒ වැඬේ හොඳයි කියලද හිතන්නේ ? උඹ මංචනායකයගේ සපත්තු දෙක දාගෙන ගියා පන්සලට ?” ”ඔව්, ඊට පස්සේ මං බුදුන් වැඳලා එනකොට ඒ දෙක උස්සලා. ඉතිං මං එතන තිබ්බ වෙනින් දෙකක් දාගෙන ආවා. ඉතිං ඒ දෙක කොහොමද මංචයගෙ වෙන්නේ ? ඒ දෙක මගෙ. ඒ මංචනායකගේ දෙක නෙමෙයි. උගේ දෙක වෙන එකෙක් දාගෙන ගිහිං. උඹලට කී පාරක් නං ඕක කියන්ඩ කියලද ?” සියලූ දෙනාගෙන්ම පිටව ගිය .බක බක. සිනාව නිසා අමිලගේ මුහුණ රත් පෑ ගත්තේ තැන් තැන්වල ලේ පෑ ගැටිති නංවමිනි. කව්රුන් විසින් හෝ අල්ලාගෙන දිගට හරහට පත බෑ කලෙක මෙන් මුහුණෙහි ඇතිව ගිය තුවාල වැනි වූ ඒ ගැටිති පහළට එල්ලා වැටෙන්නට වූයේ නිකටින් ඇද මුළු මුහුණම පහතට ඇද දැමූ කලෙක මෙනි. වසන්තට කෙදිනකවත් අමිලගේ මුහුණෙහි දැක ගන්නට නොහැකි වූ මෙම වෙනස ගැන පළමුව ඇති වූයේ පුදුමයකි. ඔහු ඒ මුහුණෙහි මස් වැදලි නටමින් ගන්නා අමුතු වෙනස දෙස බලා සිටියේ අනෙක්වුන් තව තවත් ඔහුව බයිට් කරන අතරතුරේය. වසන්ත ඉතා සමීප වී ඒ දෙස බලා සිටියේ අමිල යනු කෙදිනකවත් මෙවන් අවලාද ගණන් ගන්නා ජාතියේ පුද්ගලයකු නොවන බව ඉර හඳ මෙන් දන්නා හෙයිනි. ඔහු කෙදිනකවත් මෙම විහිළු තහළු ගණන් ගන්නෙකුවත් ඒ නිසා තම ප‍්‍රතිපත්ති වෙනස් කර ගැනීමට උත්සුක වන්නෙකුවත් නොවේ. එල්ලේ බලා සිටි වසන්තට දඩස් ගා ගැස්සී එක තැන නතර වන වාහනයක් මෙන් අමිලගේ සිරුර නතර වන සෙයක් ඇස ගැසිණx හදිසියේම ප‍්‍රාණය නිරුද්ධව ලේ සිඳී ගියාක් මෙන් ශෛලමය ප‍්‍රතිමාවක ස්වරූපය ගත් එය එන්න එන්නම පෙන්වූයේ දැඩි ගතියකිx ඒත් එක්කම සිද්ධ වූ දෙය දුටු වසන්තට අමිලට සිද්ධ වූවාක් මෙන්ම තමන්ගේ සිරුරද ගැස්සී නතරව යන සෙයක් දැනිණx සිය සගයාගේ ඇෙඟන්ම මතුවී ගත් කළු හැඳගත් ඔහු වැනිම රූපයක් දුවගෙන ගොස් දොරෙන් පිටව යනු ඔහුට පෙනිණx ඒ දසුනින් ත‍්‍රස්තව ගිය නිසා ඒ දිව ගියේ කව්දැයි කියා වසන්තට සිතා ගැනීමට හැකි වූයේ නැතx කෙසේ වෙතත් ඒ මිනිසා වැළකීමට කියා වසන්තගේ අතක් ඉදිරියට ගියේ ඔහුගෙන් අවසර නොපතායx එසේ ඉදිරියට ගිය අත අනෙක් සගයින්ගෙන් මුවා කොට ගැනීමට වසන්තට හැකි වූයේ නැතx ”මොකද බං උඹ හදිස්සියේ නැටුං අඩියක්අත් පාගන්න හදනවද ?” තටු පුරුක් ගසා දමා ප‍්‍රකෘති ලෝකයට ආ වසන්තට තමන් දුටුවේ සිහිනයක්දැයි කියාවත් සිතා ගත නොහැකි වියx එහෙත් ඊළඟ මොහොතේ අමිලගේ මුවින් පිට වූ කවමදාකවත් පිට වෙතියි කියා කිසිවෙකුත් නොසිතූ වදන් ටික ඇසෙන විට ඒ සිහිනයක්ම නොවිය හැකියි කියා කේලම් කියන තම සිත හා එකඟ නොවී සිටීමට නොහැකි වියx ”අනේ මං එහෙම ලෝභ මිනිහෙක් නෙමෙයිx ඇයි උඹලා මං ගැන ඔහොම හිතන්නෙ ? අය්යෝ ෟ මං දන්නෑ මමත්‍ව මමත්‍ව මත්‍ව ලෝබ නැහ්ත්‍ව ආත්‍ව ය්යෝ ෟ” ඒ ටික පිට කළේ අමිලගේම කට වුවත් වසන්තගේ සිතෙහි සටහන් වූයේ කර්තෘ සඳහන් නොවන තිත් ටිකක් සහිත වූ ‘ x x x විසින් මෙසේ කියන ලදි’ යන වාසගමයිx ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ මොකක්දෝ පූර්ව ජන්මයක පුරුද්දක් නිසාදෝ අමිල සෑම පෝයකම නොවරදවා පන්සලට යයි. පෝය දිනයේ කොතෙක් රාජකාරී කටයුතු තිබුණද බෝඩිම ඉදිරියේ ඇති අරලිය ගසට ගොඩ වී සිලි මල්ලක් පුරවාගෙන බිමට බසින ඔහු ඒවා බුදුපුදට ගෙන යනුයේ හොඳින් පැන් ඉස මහත් වූ භක්ත්‍යාදරයෙන් එක මලක්වත් බිම වැටීමට ඉඩ නොදෙමිනි. පර මල් ඇත්තේ නම් වහ වහා ඉවත් කරන ඔහුගේ ඇඟිලි මල් වට්ටිය වටේ ලතාවකට දුවමින් පැන් ඉසිනුයේ මල් පෝච්චියක වතුර මලකින් ළුෑණු පාත්තියකට වතුර ඉසින්නාක් මෙනි. .හැබැයි බැරි වෙලාවත් මිනිහ නෙමෙයි සල්ලිවලට හඳුන් කූරක් පොල්තෙල් ටිකක් ඇර ගත්තේx මල් ටික නිකන් ලැබෙනවනේx ඉතිං ඇන්න ගියා පූජා කෙරුවාx පහන් වැට ළඟ ඉතුරු වෙච්ච තෙල් බෝතලයක් හරි, පහනක් හරි තිබ්බොත් ඒ හරියෙන්ම හොයා ගන්න තිරයක් දාලා වෙන පහන් දැල්ලකින් පත්තු කරනවා. හැබැයි එකක් නං කවමදාකවත් පත්තු කරන්නෙ නෑ. පහන් හතරක් තියනවා මූණෙන් මූණ බලාගෙන තිර එකට පූට්ටු වෙන්න ඇවිලෙන්න. මොකද අහපුවාම කියන්නෙ එයාගේ බිරිඳටයි අනාගතේ හම්බුවෙන දුවටයි, පුතාටයි සමඟියෙන් ඉන්න ඇහැකි වෙන්නලූ එහෙම කරන්නේ.’ අමිල යනු දුප්පතෙකු නොවේ. බෝඩිම් කාමරයේ සිටින සගයින් අතරින් යමක් කමක් ඇති එකම පුද්ගලයා ලෙස නිර්භයව නම් කළ හැක්කේ ඔහුයි. තාත්තා විශ‍්‍රාමික විදුහල්පති කෙනෙකු වූ අතර අය්යා අදටත් සේවයේ නියුතු නාවික සෙබළෙකි. ඔහුට අඩු පාඩුවක් තිබුණේ නැතx එහෙයින්මය අපේ සගයින්ගෙන් නිතරම ඔහුට ඇනුම්පද එල්ල වූයේ. ”උඹ යකෝ මොකද ඔච්චර කුම්මැහි ? උඹට කොච්චර නං සල්ලි තියනව කියලද ?” ”තියෙනවා ඉටිගෙඩියx මට නෙමෙයිනේ බං සල්ලි තියෙන්නෙ. අපේ ගෙදර අයටනේ සල්ලි තියෙන්නේx මං කැමති නෑ ඒ අයගෙන් සත පහක්වත් ගන්න. මං ඉගෙන ගන්න කාලෙවත් ගත්තෙ නෑ.” ”හ්අ ඃ අනේ යකෝ. ඉගෙන ගන්න කාලෙ උගන්නන්න, දරුවන් වෙනුවෙන් වියදන් කරන්න තමයි තාත්තලා හම්බ කරන්නේ. වෙන මොකටද ? එහෙම නැහ්නං ඒ මිනිස්සුන්ට දරුවො නොහද ඉන්න තිබ්බනේx” ”එහෙම කියලා හරියන් නෑ. අම්මලා අපි හැදුවට අපි දැනගන්ඩෝනැ අපි ගැන බලා ගන්නx ඇරත් උඹලට වැඩක් නෑනේ මගෙ කුම්මැහිකමෙන්x හොඳයි ඒකෙන් උඹලට කරදරයක් වෙලා තියෙනවද මේ වෙනකල් ?” අමිලගේ ප‍්‍රශ්නය සෑම දෙනෙකුම මෙන් ගොලූ කොට දැමුවේයx එහෙත් ඒ බවක් නොපෙන්වූ ජගත් කතාව භාර ගත්තේ ස්වේච්ඡුාවෙන්මයx ”අපිට නං කරදරයක් වෙලා නෑ. ඒත් උඹේම අනාගතේට තමා කරදර. උඹේ ළමයි කෑම බීම නැතුව මැරිලා යයි උඹේ ලෝභකම හින්දාx මට දුක අන්න ඒක ගැනx උඹත්තෙක්ක ගෑනියෙක් ඉඳියිද බං ? එකාතකිං එහෙමත් කියන්න බෑx මොකද දැන් ඔය අවුරුදු ගාණක් තිස්සෙ එකියක් මූට ලව් කරන්නේx ඒකිටත්තැත්තෙ මේකගෙ වාගෙම ගතිගුණ තමාx ගෑනිත් එහෙමම නොවුණ නං මේ අවුරුදු, දහයක් විතර උඹ වාගේ එකෙක් එක්ක ලව් කරය්යැ.” ”මේ උඹලට එව්වායෙන් වැඩක් නෑ හොඳද ? මගෙ ගෑනිගෙ, ළමයින්ගෙ අනාගතේ ගැන මං බලා ගන්නංx මට උඹලගෙන් කියල මේං මෙච්චරක උදව්වක් ඕනෙ නෑ” අමිලගේ ඇඟිලි දෙකක් එක උඩ ගොස් ඇඟිලි තුඩුවක කෙළවරම තැන පෙන්වමින් කළ කතාව කාගේත් මුහුණුවලට ගොඩ කළේ සුපුරුදු සිනාවමයx තර්ක විතර්ක කුමක් වුවද ඔහුගේ ප‍්‍රකාශනය නම් කොහෙත්ම බොරු කළ නොහැකි බව වසන්ත දනී. ඔහුගේ ලෝභකම මේ වන තෙක් කාමරයේ කිසිවෙකුටත් කරදරයක් ලෙස දැනුණේ නැත. කිසිවෙකුටත් පාඩුවක් කළේ නැත. කාමරයේ නතර වී සිටියවුන්ගෙන් අමිල ගැන හොඳටම දන්නේ වසන්තය. විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉගෙන ගන්නා කාලයේ පටන් ඔවුන් දෙදෙනා සිටියේ එකම නේවාසිකාගාරයේ එකම කාමරයේය. අමිල විශ්වවිද්‍යාලයේ සිට නිවාඩුවකට හෝ සති අන්තයක හෝ ගෙදර ගිය විට නේවාසිකාගාරයට නැවත එන්නේ හිස් අතින් නොවේ. බත් එකක්, කෙසෙල් ඇවරියක් හෝ අළුවා - වැලිතලප ටිකක් ඔහුගේ ගමන් මල්ලේ අනිවාර්යයෙන්ම වෙයි. යම් හෙයකින් එවැන්නක් නොගෙනා දවසක් වොතොත් අඩුතරමේ බිස්කට් පැකට් එකක්වත් ගෙන ඒමට අමතක කරන්නේ ඔහු නොවේ. එහෙත් එය ගෙන එන ආකාරයේ ඇත්තේ අමුත්තකි. පළමුව .අද නං මොකවත් ගෙනාවෙ නෑ. යි කියමින් කාමරයට එන ඔහු කාමරයේ සිටින පිරිස ගණන් තබාගෙන ගොස් ආපන ශාලාවෙන් විස්කෝතු පැකට් එකක් ගෙන එනුයේ දෙවන පියවර වශයෙනි. .කාමරයේ ඉන්නේ මං විතරක් නං මන්චි ලෙමන් පෆ් පොඩි පැකට් එකක්; තව දෙතුන් දෙනෙක් හිටියොත් ඒක ලෙමන් පෆ් ලොකු එකක් වෙනවාx. එක් වතාවක් සති අග දිනෙක ගෙදරට ගිය ඔහු බෝඩිමට එන විට හොඳටම ? බෝ වී තිබිණx ඔහු අද එන්නේ නැතැයි කියා කව්රුත් අවසානයේ තීරණය කොටගෙන ඇඳට ගියද ඊට පැය භාගයකට පමණ පසු ඔහු පැමිණියේයx ඒ ආවේ බත්් පාර්සලයක්ද රැුගෙනය. ”අය්යෝ උඹ බත්තෙක්කුත් අරන් ඇවිල්ලා. එක්කෝ කියන්නෝනෑ කල්තියා. දැන් අපි ඔක්කෝම බෝඩිමෙ ඇන්ටිගේ ජරාවෙන් බඩ පුරවාගෙන ඉවරනේ.” ”ඇයි මං මිස් කෝල් කරේ, වසන්තගේ ෆෝන් එකට.” ජගත්ගේ අවලාදයට ලැබුණ පිළිතුර හමුවේ කව්රුත් පාහේ සුපුරුදු පරිදි බක බක ගා සිනාසීමට පටන් ගත්තෝය. කවදත් වැඩිපුර සිනාසෙන මංචනායකගේ දෙනෙතින් කඳුළු එළියට පැන තිබුණද ඔහු තවමත් යටි බඩ අල්ලාගෙන සිනාසෙයි. ඒ සියලූ සිනා හඬ සමථයකට පත්වන තෙක් බලා සිටි ජගත් නැවතත් සිය හැකර කට අවධි කළේ අඟිල්ලක්ද උරුක් කොටගෙන අමිලගේද සිනාසෙන මුහුණට එබී බලමිනි. තමන්ගේ එවන් වැඩ ගැන අනෙක් උන් සිනාසෙන විට ඔරවාගෙන ඉවත බලා සිටීම අමිලගේ සිරිත නොවේ. ඔහුද ඊට එක්ව අඩුවක් නැතිව සිනාසෙනුයේ පිරුණු වතුර කළයක් බිම පෙරළුෑ කලෙක මෙන් බුකු බුකු හඬක් පිට කරමිනි. බුකු බුකු ගා එළියට වීසි වන වතුරත් සමඟ නටන කළගෙඩිය මෙන් ඔහුගේ මුහුණ සිනාවත් සමඟ දඟළනුයේ නාස් පුඩු දෙක ඉවරයක් නැතිව නටවමිනි. ”හෝ x x x හෝ x x x x x ඔහෙප්පලයන්, එතකොට උඹ බත්තෙකක් ගේනවා කියන්න තමා මිස් කෝල් ගැහැව්වේ නේද ? හරි මට කියාපන් උඹ වෙන මොනාහරි ගේනවා නං මොකද කරන්නේ කියලා ?, ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ අමිලගේ මේසය දෙසට ගිය වසන්තගේ ඇස් සිය මිත‍්‍රයාගේ දිනපොත සොයා දුන්නේ එය පෙරළන ලෙසට දෑතට ආරාධනා කරමිනි. අනුන්ගේ දිනපොත් බැලීම වරදක් බව හඟිතත් මේ මොහොතේ ඔහුට එය නතර කිරීමට සිත් දුන්නේ නැත. දින පොත දිග හරිනවාත් සමඟ මල් වැස්සක් වැටෙන්නාක් මෙන් පොතේ ග‍්‍රහණයෙන් මිදී ගිය මුද්දර ගොන්න ඇතැමෙකු රූපයද, ඇතැමෙකු අරූපයද ගෙන බිම වැතිර තමා දෙස බලා සිටිනු දුටු වසන්තගේ දෙතොලට ගොඩ වූයේ සිනාවකි. කිසිවෙකුත් කාමරයේ නොවූ නිසා තමාගේ සිනාව පුපුරා යාමට ඉඩ දුන් ඔහු හෙමින් සීරුවේ මුද්දර එකින් එක ගෙන ලියුම් කවරවල ඇළ වූ බවට ඇති සාක්‍ෂි විමසා ඒවායේ අනෙක් පිට හරවා බැලූවේ මුද්‍රා වැදී ඇත්තේ කොහෙන්දැයි සොයා බැලීමටය. එකක දෙකක හැරුණු විට අනෙක් කිසිවක මුද්‍රා තැබූ තැපැල් ස්ථානය සොයා ගැනීමට ඔහුට නොහැකි විය. ”යකෝ මේක හරි මඟුලක්නේ. අපිට හැමදාම ලියුන් එන්නේ මුද්දර නැතුව. මොකද මේ මුද්දරඔලට වෙන්නේ ? මොකෙක් හරි පොඩි එකෙක් ඉන්නවද විනෝදෙට මුද්දර එකතු කරන ? අනුමානයක් නෑ මේකත් මේ කුණාගෙම වැඩක් තමයිx” ”ඔව් මං තමයි ගැලෙව්වෙ. ඉතිං මොකද ? උඹලට මොළයක් නැති වුණාට, මං මගෙ ජීවිතේට කවම කවදාවත් මුද්දරයක් සල්ලිවලට අරන් ලියුන් දාලා නෑ. ඔව්වා හොයන්ඩ බෑ. කෝ කවදාවත් අහුවෙලා තියේද මං දාපු ලියුමක් ? උඹලා නිකන් තැපැල් දෙපාර්තමේන්තුව පෝසත් කරනවා.” අමිල කතාව හමාර කළේ සියලූ දෙනාම උසස් පෙළ මතකය කරා ආපසු ගෙන යමිනි. උසස් පෙළට නියමිතව තිබූ ගුණදාස අමරසේකරගේ කෙටිකතාවේ ආ තරුණයෙක් තම මෑණියන් ලියුම් කඩදාසියක් එවන ලෙස කියූ තැන ඉසිර වූ වදන්වැල ඒ දිනවල කව්රුත් පාහේ මැතිරූයේ මහත් ආශාවෙනි. මුද්දර ටික අහුලාගෙන මේසය මත තැබූ වසන්ත දිනපොත පෙරළමින් බැලූවේ තමන් නොදන්නා තවත් මොනවා හෝ එහි සැඟවී ඇත්දැයි දැන ගැනීමට සිතාගෙනය. ඔහුට වැඩි යමක් සොයා ගත හැකි වූයේ නැත. එහි තිබුණේ එදිනෙදා වියදම් සටහන් කිරීම් වැනි දෑ පමණකි. ‘උදේ කෑමට රු. 20 යි දවල් කෑමට රු. 40 යි ? කෑමට රු. 35 යි එකතුව රු. 95 යි. හෙට දිනයේ කෙසේ හෝ රු.80 න් පිරිමසා ගත යුතු නිසා අද බැංකු පොතෙන් ගත යුත්තේ රු. 80 ක් පමණි. අනිද්දා ගෙදර යන නිසා බස් ගාස්තුව රු. 40 ක් වන හෙයින් හෙට හවසට බැංකු පොතෙන් රු. 120රැු- ක් ගත යුතුය. අදම එය ගත හොත් වියදම් වීමට ඉඩ ඇති නිසා හෙට දිනයේම ගැනීම සුදුසුය.’ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ දින පොත අතේ තියා ගත් වසන්තගේ සිත ක‍්‍රමයෙන් ඇදී ගියේ තමන් විසින්ම ඇඳ ගත් ? තිස්සේ පරණ දෙකේ කාසි එකතු කරන අමිලගේ රූපය වෙතටය. දින පොත වසා මේසය මත තැබූ ඔහු මුද්දර ටිකද ඒ මැදට දමා පොත් කොට සාලය දෙසට ගියේ සුපුරුදු සිනාවම එල්ලා ගනිමිනි. ”මොකටද උඹ ඔය හිඟන්නෙක් වාගේ දෙකේ කාසි එකතු කරන්නේ ? ඇරත් පරණ දෙකේ කාසි. ඒ පාර මොකද්ද උඹේ දහං ගැටේ ?” ”එතන ඇති දහං ගැටයක් නෑx දම්මිට කෝල් කරන්න කාසි හෙව්වා; එච්චරයි. එස්එල්ටී බොක්ස් එකට ? නමයෙන් පස්සේ දෙකේ කාසිවලින් රුපියල් දහයක් දැම්මොත් විනාඩි හතලිහක් කතා කරතෑකිx” ”ඉතිං යකෝ ! කොහෙන් කියලා හොයන්නද එස්එල්ටී එකක් ?” ”ඇයි ටවුන් එකේ තියෙන්නේ.” ”මගේ දෙය්යනේ ! උඹ ඔය මහ ? ඔය රුපියලක දෙකක ලාබෙ ඉතුරු කර ගන්ඩ පයින් යනවා ඔය කිලෝමීටර පහක් විතර ?” ”ඒක ඒ හැටි දෙයක්යෑ. මේ බොක්ස්වලින් ගත්තොත්, රුපියල් දෙකට විනාඩි දෙකයි. ඉතිං අපරාදෙනේ බං.” ”ඒක මං දන්නෑx කොහොම උණත් උඹ ඔය ? තිස්සේ හක්කලන් කරන්ඩ ගිහිං මුරකාරයාගෙන් වෙඩිල්ලක් කනවා සිකුරුයි. මං දන්නේ එච්චරයි. ඒක නෙමෙයි මට කියපන් බලන්න උඹලා හැමදාම, විනාඩි හතලිහක් මොනාද ඔය ගෑනිත්තෙක්ක කතා කරන්නේ කියලා.” ”හ්අ: අනේ යකෝ කතා කරන්නඩද දේවල් නැත්තේ. කොහෙද ඉන්නෙකක්යැ ඉස්තිර ගෑනියක් කියලාx අපි හෙට අනිද්දා බඳින්ඩෝනැ. මං මේ හිතුවේ නුවර දිහායින් ඉඩමක් අරන් පදිංචි වෙන්ඩ. එතකොට පුතා කිංස්වුඞ් දැම්මැහැකි. දුව හයිස්කූල් දැම්මහැකි. ඉතිං කොච්චර දේවල් තියේද කතා කරන්නx” ”කිරිඅප්පච්චියේ යකෝ ෟ මේ අවුරුදු විසි පහක් වෙලා මුගෙ තියන ප්ලෑන් බලාපල්ලකෝ. එතකොට උඹ උඹේ අම්මා - තාත්තාට බලන්නෑ ?” ”මොනා බලන්ඩද ? ඔය යස අගේට ඉන්නේ. ඒ ඉන්නවා වගේම ඉඳියි. ඇරත් අය්යා ඉන්නේ එයාලා බලාගන්ඩ. මං එයාලගෙන් සත පහක්වත් අරන් නෑනෙx ඉතිං මං මොකටද එයාල බලන්නේ ?” ”න්ආ එතකොට උඹ ගෙදරින් සල්ලි නොගන්නෙත් ඔය ප්ලෑන් හිතේ තියානx හනේ ඇත්තට මෙහෙමත් දරුවෝ ? ඕක උඹේ වැරැුද්ද නෙමෙයි මචං, ඕක උඹලයෙ අම්මලාගේ වැරැුද්දx ඒ දෙමව්පියෝ උඹව හදපු විධියේ වැරැුද්ද.” ජගත්ගේ වැඬේ වනුයේ උදේ සිට ? වන තුරු අමිලගේ ඇෙඟ් එල්ලීමය. තමන්ගේ දුර්වලතා ජගත්ගේ මිමිවලට හසුව කීතු කීතු වී යමින් තමන්ව හම ගැසුවද අමිලගේ සුපුරුදු නිවුණු ස්වරයේ වෙනසක් නොවේ. එසේම තමන් සිනාවට ලක් වූවායි කියා කිසිම දෙයක් සැඟවීමට ඔහු කෙදිනකවත් උත්සාහ කළේ නැත. අමිලගේ කටින් පිට වන තමන් කළ කී දේහී පාපෝච්චාරණ අසන්නට අසන්නට ජගත්ට ආයුද සැපයෙයි. ඔහු ඒවා හිතූ හිතූ අතේ ගසා අමිලව බිම දැමීමට උත්සාහ දරයි. ”උඹ හරියන්නෙ බං වේදිකා නාට්ටියකටx වේදිකා නාට්ටිවල තමා ‘මං දැන් යන්ඩෝනෑ නාගන්ඩ. මං කාලා ඇවිල්ලා පොතක් බලන්ඩෝනෑ. මං අද ටවුමට ගියා’ කිය කියා තමන්නෙ කාලසටහන කියවන්නේ. උඹත් හරියට ඒ වාගෙ තමයි.” ජගත් මෙවර කෑ ගානුයේ අමිලගේ අනාගත සැලසුම් ප‍්‍රකාශන ගැන ඇසීමෙනි. තමන් දැන් කරන්නේ කුමක්ද ? එය කළ පසු තව විනාඩියකින් කරන්නට යන්නේ කුමක්ද ? කියා අනෙකුන්ට ඇසෙන සේ මිමිනීම අමිලගේ පුරුද්දකි. එනිසාම අමිල ගැන කව්රුන් හෝ ඇසූ විට ඔහු ‘අහවල් දේට ගියා’ කියා නිවැරදිව තොරතුරු සැපයීමට අපට හැකි අතර ඔහුගේ වැඩ අප කාටත් හොරයක් වූයේද නැතx වසන්තගේ දෙනෙත් අක්කර ගණනක් ඈතට ඇදෙන පොල් වනාන්තරයේ කෙළවර සෙවීමට මාන බැලූවේය. ඈතින් සිටගෙන සිටින සුදු හුණු ගෑ කම්බි කට්ටා ඔහුගේ ඇස ගැසුණේ මීදුමක් අතරින් පෙනෙන්නාක් මෙනි. වැටී ඇති පොල් අත්තකට කොටා ඔළුව කෑල්ල ඉවත් කොට අසලින් වූ පොල් ඔළු ගොඩට දැමූ මහතුවා භූමටොල්ල ඉරා හණස්ස ගන්නා විට එයින් මතු වූ පත්තෑයෙක් දණි පණි හා වියළි පොළවේ සැඟවීමට තතනන අයුරු ඔහුට පෙනුණේ ඉර එළියේ වැල්ලේ වන සිහින් ලේ පාරක් සිහි ගන්වමිනි. පත්තෑයන් වැනි සතුනට මහතුවාගෙන් සමාවක් නොලැබෙන බව දන්නා වසන්ත ඔහුගේ අතෙහි වූ හණස්සෙන් තැළෙන පත්තෑයා දැකීමට අකමැත්තෙන් වත්තේ අනෙක් පැත්තට ඇස් දුන්නේය. පොල් ගෙඩියක් කිහිල්ලේ ගසාගෙන තමන් මඟ හැර යාමට තතනන සෝමාවතී ඔහුගේ ඇස ගැසුණේ එවිටය. තමන් කළ හොරය හසු වූ බව දුටු ඇය ලජ්ජාවෙන් රතුව ගිය මුහුණ බිමට හරවාගෙන එතැනින් මෑත් වූයේ චීත්ත පොට අතින් සාදන ගමන් වසන්ත දෙසට එක් කලවයක් නිරාවරණය කොට පෙන්වමිනි. කාගෙත්සුන්දරී ලෙස බෝඩිමේ කොල්ලන් අතර ප‍්‍රචලිත සෝමාවතීගේ කලවය වසන්තට අමුත්තක් නොවතුදු ඔහුට මේ ඒ සඳහා වෙලාව නොවේ. ඔහුගේ සිත තෝන්තු වී ඇත්තේ තම මිත‍්‍රයා ගැන සිතමිනි. මේ මොහොතේ බෝඩිමේ කිසිවෙකුත් නැති බව දන්නා සෝමාවතී හොරගල් ඇහුළුවද තමන් වැඩටද නොගොස් නතර වූයේ එවැන්නක් සඳහා නොවන බව ඔහුගේ යටි සිත ගතු කියන්නට ගත්තේය. .ජගතාවත් හිටිය නං සෝමට පාළු කපන්න යයි.. වසන්ත ආපසු හැරී කාමරයට වැදුණේ තමාගේ ඔද්දල් සිතට ජීවය දීමට සිතුවාක් මෙනි. ඔහුට සෝමාගේ අඟර දඟර දැක තම මෞණ වෘතය බිඳී යාදෝයි සියුම් බියක් ඇතිව ගියේ යටි සිතටද හොරා මෙනි. ‘හ්ආ : උඹ මොකද අද බය ? උඹ එදා හිනාවුණා නේද අමිලයට සෝමාට බය වුණා කියලා.’ ඊළඟ මොහොතේ වසන්තගේ යටි සිත නැඟූ ප‍්‍රශ්නය හමුවේ ඔහු නිරුත්තර වී ගියේය. සෝමා පස්ස පැත්ත නටව නටවා තමන් පසු පස්සේ ආ බව හතිලමින් ගෙට ගොඩ වූ අමිල කී අයුරු සිහි වන විට ඔහුගේ දොතොලට ගොඩ වන සුපුරුදු සිනාව අද ආවේ නැත. ”මොකද බං උඹ ඒ ගෑනිට බය ?” ”බය වෙන් නැතුවx අනේ ෟ අනේ මන්දා ෟ අපෙ දම්මිට ආරංචි වුණොත් එහෙම මේ විකාර වැඩ මන්දන්නෑ මොනවයින් මොනවා වෙයිද කියල.” අමිල එදා දෙකංශයෙන් ගලන දහඩිය පිස දමමින් කීවේ පුටුවේ ඈඳි ගනිමිනි. දවස පුරා කොට ඇද විඩාවට පත්වූවකු මෙන් හති හලමින් පුටුවේ දිගෑදුණු ඔහුගේ නාසය මත වූ දහඩිය බිඳිති දෙස බලාගත් වසන්නට සිනා නොවී සිටීමට හැකි වූයේ නැත. එදා අමිල මෙන් අද තමන්ද බය වී ඇති සෙයක් ඔහුට හැඟී ගියේ තම ඇඟ පුරා මතු වන දහඩිය බිඳිති ඇතුළු කය පුරා කැසිල්ලක් ඇති කරන විටය. විදුලි පංකාව ක‍්‍රියාත්මක කොට ඇඳට වූ ඔහු පොතක් අතට ගත්තද එය කියැවීමට තරම් හිතේ සහනයක් තිබුණේ නැත. ඔහුගේ සිතිවිලි දාමය කොතෙක් දැඟළුවත් ඔහුව ගෙන ගොස් අතහරිනුයේ අමිල සමඟ ගෙවී ගිය අතීතයටමය. ඊයේ සන්ධ්‍යාවේ සිට ඔහුට තමන් තුළ ඇති වී ඇති මේ විපර්යාසය ගැන ඇති වනුයේ පුදුමයකි. ඔහුට තමන් දුටු, දොරින් පිට වී ගිය අමිලගේ මනෝකාය වැනි සිරුර තම ශරීර කූඩුවට රිංගා ඇත්තේදැයි කියා සිතෙන විට ඇති වනුයේ තැති ගැන්මකි. උදේ සිට හිසට ගොඩ වී ඇති බර ගතිය ඔහුගේ සිරුර අප‍්‍රාණික කොට ඇත්තේ ඔසවාගෙන සිටීමටද නොහැකි පරිදිය. තමන්ට තම සිත පාලනය කොට ගත නොහැකි තරමට එය මෙසේ මීට පෙර අයාලේ ගිය බවක් වසන්තට සිහි කට නොහැකිය. තමන් ගැනම තරහවක් ඇති කරමින් සිත කරන මේ විකාරය තමන් පිට පටවා ඇති වගකීම ඔහුට තේරුම් ගත නොහැකිය. විශ්වවිද්‍යාලයේ සිටින විට නේවාසිකාගාරය වටේ ඇති ගස් වැල්වල වූ අඹ, ජම්බු, ඇඹුල් පේර ආදී ගෙඩි වර්ග අමිලගේ අතින් කැඞී නිඳා ගන්නා ඇඳ යටට කෙටෙන අයුරු මතක් වන විට වසන්තට දැනුණේ උදාසීන ගතියකි. ගෙදර සිට විශ්වවිද්‍යාලයට එන විට මෙන්ම විශ්වවිද්‍යාලයේ සිට ගෙදර යන විට අත පද්ද පද්දා නොයෑම පුරුද්දක් කොට ගත් ඔහු උපකාරයට ගනුයේ තමන්ම නෙළා ගත් එවන් පලතුරු වර්ගයි. ගැහැනු නේවාසිකාරගාරයට ගොස් සිය පෙම්වතිය බලන ඔහු ඇගේ යෙහෙලියන්ට නෑ බෑ නොකියා එවන් පලතුරු වර්ගවලින් සංග‍්‍රහ සත්කාර කරයි. දිනපතා පුවත්පත් සහ ගැසට් නිවේදන බලන ඔහු ඉල්ලූම්පත් නොදමන්නේ යැයි කියන කිසිදු රැුකියාවකට ඉඩ නොතබයි. එහෙයින්ම යහළුවකුගේ ගෙදරකට යාම සඳහාවත් සම්මුඛ පරීක්‍ෂණයක් හෝ තරඟ විභාගයක් හෝ නැති දිනයක් ඔහුගේ කාලසටහනේ සති අගදීවත් සොයා ගත හැකි වූයේ නැත. හෙට අනිද්දා උපාධිධරයෙකු වීමට නියමිතව සිටියද ග‍්‍රාමසේවක විභාගයට පවා ඔහුගේ ඉල්ලූම්පත‍්‍රය යොමු වෙයි. එවන් අවස්ථාවල රූමලාගෙන් නැඟුණ විරෝධතා ඔහුට මායිම් වූයේ නැත. ”අනේ යකෝ ෟ උඹ නං මොන ජාතියේ මිනිහෙද්ද දන්නෑ. ඔය චාන්සස් අනිත්තෙවුන්ට දීපන් යකෝ. උඹ දැන් ඔය ජී. එස්. විභාගෙ පාස් වුණයි කියමු හොඳයි. උඹ ඕකට යනවද මං අහන්නේ ? නෑනේ. ඉතිං යකෝ ඇයි ඔය බොරු වැඩ ? ඒ චාන්ස්සෙක ඔය ඒලෙවල් කරලා ගංඔල රස්සා නැතිව දුක් විඳින එක්කුට දීලා පැත්තකට වෙනිංකෝ. හැමදාම උඹට විභාගx නැති දවසක් නෑx ඇයි උඹ රටේම තියන රස්සා කරන්නනේ යන්නේx” ”එහෙම කියලා හරියන් නෑ මචංx මං උඹලා තරං මෝඩ නෑx මොකක් හරි කමක් නෑ, ඉසස්රල හම්බු වෙන ජොබ්බෙකකට යනවාx ඉතිං මං තියන තියන එව්වට දානවා. උඹලත්තොය ඉරිසියාවෙ පුපුර පුපුරා ඉන් නැතුව දාපල්ලා ඔව්වට ඉල්ලූම්පත‍්‍රයක්x” ”අනේ මයෙ කටx දානවා තියෙන තියෙන එව්වටx හ්අඃ උඹට කොහෙන්ද බං එච්චර කොන්දක් ?” ජගත් තමන් පිට කළ දෙපිට කැපෙන වචනයේ රස තමන් විසින්ම මර මර සිනාවකට ඉඩ දුන්නේයx ඒ සිනහවට අනෙකුන්ගෙන් ලද ප‍්‍රතිචාරය මඳ වූ නිසා ඔහු නැවතත් පරණ කතාවට ආවේයx ”අනේ බං ඔච්චර සල්ලිකාරයෙක් වෙච්ච උඹට තියෙන තරං රැුකියා මේනියාවක් අපිට නෑ. උඹ ඔහොම නං අපි කොහොම ද`ගලන්න එපාද ? මේ කෙහෙල්මල් විශ්වවිද්‍යාල දාලා දුවන්ඩා්නෑ අපි හවහම. පැත්තවත් බලන් නැතුවx අරහෙ ගෙදර මිනිස්සු කන්න බොන්න නැතුව නොමැරී මැරෙනවාx” ජගත්ගේ ගැඹුරු කල්පනාව දැඩි නිහැ`ඩියාවකට පාර කැපුවේයx එහෙත් ඒ ඔස්සේ වැඩි දුරක් යාමට ඉඩ නොදුන් ඔහු හදිසියේම වෙනත් මාතෘකාවකට බැස්සේයx ”දැන් බලාපන් මේ මේසෙ උඩ තියෙන පොත් කැටිය. උඹ නිකමට පෙරළලා බැලූවද මේ එකක් ? පෙරළුවත් උඹට මේ ඉංග‍්‍රිසි කියවන්න පුළුවන් කියලද ? ඉතිං එහෙනං මොන මළදානෙකටද මෙව්වා තියාන ඉන්නේ ? බල්ලා පිදුරු කන්නෙත් නෑ කන ගොනාට දෙන්නෙත් නෑ කිව්වලූ. උඹ සෙමෙස්ටර් එක පටන් ගන්නත් ඉස්සෙල්ලා පොත් ටික අරගන්නවා. සෙමෙස්ටර් එක ඉවර වෙලා තමයි රිටර්න් කරන්නේ. අවුලක් නෑ, කවුන්ටරේ ඉන්න අක්කලත් හෝදාගෙන ඉන්න හින්දා දඩ නෑනෙ. අනේ යකෝ ෟ තොපි වාගෙ එවුන්ටනේ හරියන්නේ ? අනිත්තෙක තොපි වාගෙ එවුන්නේ සමාජවාදෙ කතා කොරන්නේ ? යුනිටි එක ගැන කතා කොරන්නේ ? ෂිඃ මට නං ලැජ්ජයිx” ජගත් කොච්චර කෑ ගෑවද අමිල ළඟ ඒ හැම එකක්ම සාධාරණීකරණය කළ හැකි මට්ටමේ පිළිතුරු වෙයි. ඒ හැම පිළිතුරක් ඉදිරියේම ජගත්ට සිද්ධ වනුයේ පරාජය භාරගෙන අවසානයේ ගොළු වත රැුකීමටයි. විදුලිය ඇණ හිටීම නිසා හාත්පස සිසිල් කරමින් තිබූ විදුලි පංකාව සිය වේගය ක‍්‍රමයෙන් අඩු කරන්නට වූයේ කෙඳිරිගාමිනි. ඒ වෙතට එක් වී ගිය ඔහුගේ දෙනෙත බිම බලා ගත්තේ තමන් තුළද කැරකිල්ලක් ඇති වන සෙයක් වසන්තට දැනුණ හෙයිනි. කෑ ගාන විදුලි පංකාවේ හඬ වසන්තගේ සිතට නඟා දුන්නේ එක් වරක් අමිල මුහුණ දුන් ඇබැද්දියක මතක සටහන්ය. තමන් නිදා ගන්නා මොහොත වන විට අමිලට වට පිට ඇති කාමරවල විදුලි බල්බ කරදරයක් සේ දැනෙයි. සාලය දිගේ, මිදුලේ බිත්ති අයිනේ දමා ඇති විදුලි බල්බ නිවා පැමිණෙන ඔහු නින්ද යන තෙක් කරනුයේ කාමරවල ලයිට් දමාගෙන සිටිනවුන්ට ශාප කිරීමයx එහෙත් ඔහුට ඊට වැඩි කරදරය වූයේ යට තට්ටුවේ කාමරයකින් ? තිස්සෑයක් පුරා ඇහෙන විදුලි පංකාවක් කැරකෙන හඬයි. පළමු රැුයේ හෝ දෙකේ ඒ ගැන කන්කෙඳිරි ගගා නිදාගත්තද ක‍්‍රමයෙන් ඒ හඬ ඔහුට දරා ගත හැකි වූයේම නැත. ඉන් පසු ඔහු දින චර්යාව කරගෙන සිටියේ ඒ කාමරයේ වූවන් නින්දට ගිය පසු හෙමින් සීරුවේ ගොස් කාමරයේ දොර හැර විදුලි පංකාව ක‍්‍රියා විරහිත කොට පැමිණ කිසිත් නොදන්නකු සේ ඉහින් කනින් පොරවාගෙන නිදානැනීමය. අපේ කාමරයට රහසක් නොවූ මෙය ඔහුට වැඩි දවසක් කිරීමට නොහැකි වූයේ සිව්වැනි දිනයේ පමණ තම කාමරයේ පාවෙන කළු සෙවණැල්ල දැක දොරපොල්ල ගත් එකෙකු .මෙන්න හොරෙක්. කියා බෙරිහන් දෙමින් පිට හරහා පහරක් පතබෑ හෙයිනි. ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ”අමිලය වෙනස් වෙලා බංx දැන් ඉස්සර හිටිය අමිලය නෙමෙයිx සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස්x” වසන්ත කීවේ සිය මිත‍්‍රයින්ගේ මුහුණු දෙස නොබලායx ඔහුගේ දෙනෙත් රැුඳී තිබුණේ සුදු වැලි අතුළ පාර දෙපැත්තේ සිටගෙන සිටින ක්‍රෝටන් ගස් මතයx ඒ දසුනින් කුල්මත් වූ සිත ඔහුට කියමින් සිටියේ ලෙඩුන්ගේ මානසික සහනය සඳහා කියාපු පරිසරය මෙම ආරෝග්‍යශාලාව අඩුවක් නැතිව තනා දී ඇති බවකිx ”අනේ නිකං දොඩවන්නැතුව හිටපන් බංx අමිලය තමා වෙනස් වෙන මිනිහාx ඕකා වෙනස් කොරන්ඩ නං ඉතිං කෝවක දාලා මකන්න වෙයිx” ජගත්ගේ වෙනස් නොවන මේ මතයන් ගැන වසන්තට ඇති වූයේ කෝපයකිx තමන් කොයිම දෙයක්වත් කටට ආ පලියට නොකියන බව ඔවුන්ට තේරුම් කොට දෙන්නේ කෙසේදැයි වසන්තට ඇති වූයේ විමතියකිx ඒත් එක්කම තමන් ඉකුත් දිනෙක දුටු අමිලගේ සිරුරින් ගැළවී ගිය කළු ඇඳ ගත් පුද්ගලයා වසන්ත ඉදිරියේ මැවී සිට ගන්නට වූයේ ශාක්ෂ්‍ය ඉදිරිපත් කිරීමට මෙනිx ”නෑ බංx ඌව වහගෙන මෙතුවක් කාලයක් හිටිය අමනුස්සයා දැන් ඌ ළඟ නෑx උගෙන් ගැළවිලා ගිහිංx” වසන්තට පෙරදිනයේ තමන් අමිලගේ ඇඳ ළඟට යන විට සිය සගයා ඉතාමත් අසරණ ලෙස සේලයින් බෝතලය දෙස බලාගෙන සිටි ආකාරය මතක් වෙයිx වසන්ත දුටු සැණින් අමිල කළේ ඔහුගේ අතේ එල්ලීමයx ”න්හා ! න්හා ! දඟළන්න එපා ඔය සේලයින් කටු එහා මෙහා වෙයිx” ”අනේ බං මට නං ඇති වෙලාx දවස තිස්සේ මේ සේලයින් බෝතලේ ඇටෙන් ඇටේ වැටෙන කල් බලා ඉන්නෝනැx ඒ ඉඳලත් ඒක ඉවර වුණාම ඉවරයි කියලැයැx ඒක ඉවර වෙන කොට තවත් එකක් ගෙනැල්ලා එල්ලනවාx මේක ගලවලා එක උගුරට වක්කරගන්ඩ දුන්න නං මේ කරදරයක් නෑනේx” වසන්තට ඒ මොහොතේ නැඟුණ සිනාව දැනුත් නැෙඟයිx එහෙත් ඒ සිනහව මංචනායකගේ වචන විසින් නැවතත් බොඳ කර හරියිx ”උඹට විකාරx ඌට අර එදා එකපාට්ටම පිස්සු හැදිලා ඔළුව බිත්තියේ ගහගන ගහගන ගියේ ආන්න ඒ වාගෙ උඹෙත් ඔළුව නරක් වෙලා මට පේන විධියටx” එදා පාපෝච්චාරණයක හෝ විලාපයක යෙදෙමින් ඔළුව බිත්තියේ හප්පා ගත් තැනැත්තා අමිල බව වසන්ත මේ වන විට හොඳින්ම අවබෝධ කොටගෙන සිටියේයx එතෙක් හිස්තැනක් සහිතව තිබූ වාසගම ඔහු කිසිදු සැකයක් නැතිව ‘අමිල විසින් මෙසේ කියන ලදි’ කියා සම්පූර්ණ කරගෙන සිටියේයx එහෙත් සාධාරණ හේතු තර්ක මධ්‍යයේ තමන් පැමිණි එම නිගමනය පිලිගැනීමට යහළුවන් කැමති නොවන තැන ඔහුට ඇති වූයේ කෝපයකිx වසන්තගේ ඉවසීමේ සීමාව ඉක්ම ගියේ එහෙයිනිx ”තොපිට කිව්වට තේරෙන්නෑx තේරුං ගන්න ශක්තියක් නෑx කියන දේ අහපල්ලා යකුනේx ඌ ඊයේ මාත්තෙක්ක මෙහෙම කිව්වාx ‘මේ ලෝකෙ හරිම පාළුයි බංx ඇඟට හරිම මහන්සියිx දරා ගන්න බැරි තරමට මේ ලෝකෙ පාළුයිx මට දැයෙනවා මං තනිවෙලා කියලාx මට දැන් තමා තේරෙන්නෙ සල්ලි මිල මුදල් කොච්චර තිබ්බත් හිතේ සතුටයි වටින්නෙ කියනෙකx’ කියලාx” ”න්නෑහ්x ඉතිං උඹ මොනාද කිව්වේ ?” ජගත්ගේ කියමනෙහි තිබූ උපහාස ගතිය නිසා වචනවලින් පිටවීමට ඉඩ නුදුන්නද වසන්ත ඊයේ දිනයේ ඒ මොහොතේ තමන් කියූ වචන ටික සිත යටින් ගළපා ගන්නට වූයේ සීරුවටයx ” ඕන්න නියම උඹ කතා කරනවාx උඹ මෙච්චර කල් උඹවම වහගෙනයි හිටියේx උඹ විසින්ම මවපු බොරු ආකෘතියක උඹම හිරවෙලයි හිටියෙx දැනුයි උඹ නිදහස් වෙලා තියෙන්නේx දැනුයි නියම අමිල කතා කරන්නේx” ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ෆ ”මොකද මස්සිනා කල්පනා සාගරයේ කිමිදිලා ? නැගිටපන් දැන්වත්x සැප වින්දා මදැයිx දැන් උඹට හොඳයිx ඔය මූණ එහෙමත් වෙනදා වාගෙම පණ ගහලා තියෙන්නේx” වසන්ත අමිලගේ පිටට අත ගසා කියන විට ජගත්ද ඔහුට උදව්වට යමක් කීවේයx ”ඔව්, වොව්x ඔය ඉන්නෙ මනමාල කුරුල්ලා වාගෙx දොස්තර මහත්තයත් කිව්වෙ අද ටිකට් කැපුවෑකි කියලාx” අමිලගේ දෙනෙත් පී‍්‍රතිය පිට කරන්නට වූයේ ඇවිලෙන බල්බයක මෙන් වූ දීප්තියක් පිට කරමිනිx දෙනෙත්හි වූ සියුම් තෙතමනයක් බල්බය වටා ඇති මිරිඟුව සටහන් කළේයx ඒ දෙනෙතේ රජයන සතුට දකින කාටත් ඔහු අද සිනාසෙනුයේ දෙතොලින් නොව දෙනෙතින්ය යන නිගමනයට නොබැස සිටීමට නොහැකි වෙයිx ”න්ආ එහෙමද ? ඇති යාන්තං ටිකට් කැපුවනංx අනේ මං මේ බැලූවෙ මං එදා නටපු පිස්සුවක් කියලාx දැන් බලාපල්ලා ඒකෙන් දවස් කීයක පඩි කැපෙනවද ? මගෙ අනාගත ප්ලෑන් එක හරියටම දවස් දහයකින් ආපස්සට දාන්න වෙනවාx දවසෙ වියදම මං හොයා ගත්තෙ කවුන්ටරේ ඉතුරු වෙන මාරු කාසිඔලින්x මේ දවස් ටිකේ එව්වා කව්රු ගත්තද දන්නෑx මං ?” වසන්තගේ දෙනෙත් පළමුව එසවුණේ අමිලගේ ස්ථිර දැඩි ගතිය පෙන්වන මුහුණටයx ඊළඟට මාරුවෙන් මාරුවට සිය අනෙකුත් සගයින්ගේ ඔක්කල්ලාවට සිනාසෙන මුහුණු බැලූ ඒ දෙනෙත් අවසානයේ බිම බලා ගත්තේයx ඒ අතරේ එදා දොරින් පිටව ගිය කළු හැඳ ගත් පුද්ගලයා ඔහු හමුවේ සිට ගත්තේයx ඒ පුද්ගලයාගේ රුව හරියටම ඇඳගෙන නැවතත් එසැවුණ දෙනෙත් තමන් ඉදිරියේ ලෙඩ ඇඳේ වාඩි වී සිටිනුයේ ඒ පැන ගිය පුද්ගලයාම බව ප‍්‍රත්‍යක්ෂ කොට ගත්තේයx ඒ නිසාම ඔහුගේ සිත අමුතු පැනයක් නැඟුවේයx ඒ ‘ඒ කතා කළේ කව්ද ?’ යන්නයx ඒ සමඟ ඔහුගේ ඇතුළු හද පිළිතුරක් දුන්නේයx ”x x x විසින් මෙසේ කියන ලදිx” ඒ ඇතුළු හද විසින් දුන් පිළිතුර නිසා පැලපදියම්වීමට ගිය අභූත නිහඬ බව බිඳීමට මෙන් වසන්ත දෙවැනි ප‍්‍රශ්නයක් නැඟුවේයx ”උඹ බලන්න දැන් කව්රු හරි ආවද ? මං අහන්නේ මේ x x x කව්රු හරි කළු ඇඳගත්ත කෙනෙක් ?” අමිලගේ පුදුමව ගිය දෙනෙත් වසන්ත දෙස බලා සිටියේ ඉලක්කය වෙනස් නොකොටයx එහෙත් ඒ පුදුම දෙනෙත දැක පුදුම නොවූ වසන්ත නැවතත් ඒ ප‍්‍රශ්නය අසන්නට වූයේයx ”මං අහන්නෙ මේ x x x කළු ඇඳගත්ත කෙනෙක් හෙම ආවද ?” ලෙඩා දෙසත් වසන්ත දෙසත් මාරුවෛන් මාරුවට බලා ඇඳ ළඟට ගිය මංචනායක වචන ගැට ගැසුවේ අමිලගේ ඇඟට අත ගසා ඔහුව ඇඳෙන් ඉවත් කිරීමට සැරසෙන ඉරියව්වක් ගෙන සපා ගත් සිනාවකින් යුතුවයx ”කෝ කෝ, අමිල උඹ දැන් නැඟිටපන්x දැන් උඹට හොඳයිx මේ වසන්තයට ඉඩ දීපන් දැන්x මට පේන විධියට ඌට ලෙඬේ උඹටත් වඩා දරුණුයිx”